Chữa lành: Giải pháp điều trị hay chỉ là xu hướng?

Tại Việt Nam, từ khóa "chữa lành" đang thu hút sự chú ý, đặc biệt từ giới trẻ. Nhiều tổ chức và cá nhân đã mở ra dịch vụ chữa lành. P.T.L., 25 tuổi, làm nhân viên bán hàng, thường cảm thấy áp lực và mệt mỏi vì doanh số. Cô đã thử nhiều phương pháp như thiền và đọc sách self-help để tìm sự giải tỏa. Dù tham gia thiền và đi du lịch để hòa mình vào thiên nhiên, tâm trạng của cô vẫn không cải thiện. Cô từng nghĩ đến việc gặp bác sĩ tâm lý nhưng lại tự an ủi rằng mình không đến mức cần can thiệp y tế.

Chị L. chia sẻ rằng sau thời gian mệt mỏi, lo âu và mất ngủ, chị đã tìm đến các chuyên gia tâm lý để điều trị. Thạc sĩ Trần Văn Trọng, Khoa Tâm lý lâm sàng, Bệnh viện Lê Văn Thịnh, cho biết số lượng người trẻ đến khám tâm lý tại bệnh viện đã tăng gấp đôi trong thời gian gần đây. Mỗi ca khám hiện kéo dài hơn 1 giờ, với trung bình 5-6 ca mỗi ngày. Nhiều bệnh nhân cũng phải điều trị tâm thần kinh, thường gặp vấn đề về thể chất như mất ngủ. Ông Trọng nhấn mạnh rằng sức khỏe bao gồm ba yếu tố: thể chất, tâm lý và xã hội; nếu một trong ba yếu tố này gặp vấn đề, người đó được xem là không khỏe mạnh.

Dịch COVID-19 đã làm gia tăng vấn đề sức khỏe tâm thần, đặc biệt ở giới trẻ. Theo tháp nhu cầu Maslow, con người có 5 nhu cầu chính: sinh lý, an toàn, xã hội, tôn trọng và thể hiện. Các thế hệ trước (7x, 8x) thường tập trung vào nhu cầu sinh lý do hoàn cảnh khó khăn, nên họ dễ dàng vượt qua vấn đề sức khỏe tâm thần. Thế hệ 9x, khi nhu cầu cơ bản đã được đáp ứng, tìm kiếm sự an toàn. Đến thế hệ Gen Z, họ cần yêu thương, đặc biệt là những người khoảng 24-25 tuổi, đang đối mặt với nhiều khó khăn trong công việc và mối quan hệ xã hội. Thạc sĩ Nguyễn Trung Nghĩa cho biết, giới trẻ hiện nay tiếp cận nhiều thông tin và áp lực hơn, giúp họ nhận diện vấn đề tâm lý tốt hơn.

Trong thời đại công nghệ, việc chỉ cần một cú nhấp chuột đã giúp mọi người dễ dàng so sánh cuộc sống của mình với bạn bè, dẫn đến căng thẳng và áp lực. Thạc sĩ Trần Văn Trọng cho biết nhiều người gặp vấn đề tâm lý nhưng vẫn tự vượt qua mà không cần đến trung tâm tư vấn, nhờ vào khả năng tự phục hồi. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể tự chữa lành và cần sự hỗ trợ từ bên ngoài. Người bệnh cần chấp nhận và đối mặt với vấn đề, trong khi các chuyên gia sẽ đồng hành và hỗ trợ họ đạt mục tiêu điều trị. Bác sĩ Nguyễn Trung Nghĩa cũng nhấn mạnh rằng việc chữa lành có thể mang lại lợi ích hay tác hại tùy thuộc vào cách tiếp cận thông tin; thông tin chất lượng có lợi, nhưng thông tin sai lệch có thể khiến người bệnh lâm vào khó khăn.

Nếu có bất thường về tâm lý, nên gặp chuyên gia tâm thần để giải quyết sớm. Tránh thử nghiệm các phương pháp không phù hợp. Để duy trì sức khỏe tâm thần, hãy thường xuyên tập thể dục, chăm sóc gia đình và tạo sự cân bằng giữa thể chất và tinh thần, giúp cảm thấy bình an và hạnh phúc. Cần nhận biết sớm các triệu chứng như: thay đổi giấc ngủ hoặc khẩu vị, cảm xúc thất thường, thu mình xã hội, suy giảm chất lượng học tập, có suy nghĩ khác lạ, nhạy cảm quá mức, thờ ơ với hoạt động, lo lắng hoặc có ý nghĩ tự tử.